De Minckelersschool, een basisschool met zes leslokalen, is gebouwd in 1927, ontworpen door architect Willem Marinus Dudok. In 1980 werd de basisschool door een nieuw tussenlid verbonden met het gebouw van de Nelly Bodenheimschool, een kleuterschool. Kenmerkend voor de Minckelersschool is de grote schijfvormige toren met louvre-achtige openingen aan de bovenzijde van alle vier gevels. In de leslokalen zijn grote vensterpartijen, met per lokaal twee valramen, waarvan sommigen geblokkeerd zijn. Alle ramen zijn voorzien van enkele beglazing, ook al is het oorspronkelijke glas bijna overal vervangen. Het gevelbeeld is intact gebleven, alleen op detailniveau zijn afwijkingen van de oorspronkelijke situatie zichtbaar. Vanuit monumentenzorgperspectief is het gevelbeeld met zijn typerende vensterstroken onaanraakbaar.
Er zijn klachten m.b.t. het comfort in de school. Zo blijkt uit metingen dat er op verschillende momenten per dag de CO2-gehalte in de leslokalen te hoog is. Om een beter binnenklimaat te realiseren wordt overwogen om een nieuw ventilatiesysteem te realiseren. Ook wordt er geklaagd over koudeval bij zitplaatsen aan de gevel. De radiatoren onder de ramen dateren uit de jaren ’60 en de warmteafgifte vindt plaats op hoog-temperatuurniveau. Samen met de koudeval van de ramen erboven leidt deze situatie in de winter tot grote contrasten in de temperatuur. De warmteopwekking gebeurt door twee in cascade geschakelde HR-ketels. Omdat er geen huismeester meer is, behoort het tot de verantwoordelijkheden van de leerkrachten om de installaties goed in te regelen. Deze inregeling blijkt niet optimaal, wel is de verwarmingsinstallatie door een professioneel installateur waterzijdig ingeregeld.
Ook al is de oorspronkelijke functie behouden, toch is het gebruik van het gebouw ingrijpend veranderd. Terwijl de gangen naast de lokalen oorspronkelijk alleen als verkeersruimte werden gebruikt, zijn er nu werkplekken voor leerlingen ingericht. De lokalen zijn allemaal voorzien van verlaagde plafonds, waarachter installaties en de beugels van digitale schoolborden verborgen zijn. De oorspronkelijke vertrekhoogte van 3,75 is daardoor aanzienlijk verlaagd. Er is behoefte aan meer ruimte en daarom wordt overwogen om ook leslokalen op de zolder te realiseren. In de huidige situatie is de zolder niet in gebruik als verblijfsruimte. De oorspronkelijke houten gordingenkap zonder sporen is nog aanwezig. Gebruik van de zolder als verblijfsruimte is vanwege de bijbehorende nodige ingrepen vanuit monumentenzorgperspctief niet acceptabel. Hetzelfde geldt voor het aanbrengen van dakdoorvoeren ten behoeve van een nieuw ventilatiesysteem. Wel biedt de zolder ruimte voor het aanbrengen van nieuwe installatieleidingen, zonder dakdoorvoeren. Het dak is niet geïsoleerd, maar op de zoldervloer liggen losse isolatiedekens.
De Minckelersschool is een van de 19 monumentale scholen in Hilversum. Het NIBE heeft in samenwerking met Evert Jan Nusselder van bureau Monumentenzorg in opdracht van de gemeente Hilversum een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden voor duurzame maatregelen in deze waardevolle schoolgebouwen. Bijzondere aandacht ging daarbij uit naar verbetering van het binnenklimaat en de mogelijkheden voor energiebesparing. Voor dit onderzoek zijn zes scholen bezocht, waaronder de Minckelersschool. Voor iedere school is een advies op maat opgesteld en werd een DuMo-berekening uitgevoerd. Daarnaast is ook gezocht naar ‘vaak voorkomende situaties’ en bijbehorende duurzame oplossingen.
Potentiële duurzaamheidsmaatregelen
- Energiezuinig verlichtingsconcept
- Verbeteren isolatie zoldervloer, dak beschouwen als aangrenzende onverwarmde ruimte (AOR) en dus niet isoleren
- Warmteafgifte radiatoren in leslokalen verbeteren: reflectiefolie of nieuwe, effectievere radiatoren
- Achterzetramen in leslokalen: grote panelen, eventueel uitgevoerd in dubbel glas. Omdat het raamhout inclusief hang- en sluitwerk recent is, is ook ruitsgewijze dubbele beglazing mogelijk. Advies: proefraam in een lokaal > door monumentendeskundige beoordelen, effect op comfort en energieverbruik monitoren > pas daarna definitieve beslissing
- Hoge smalle vensters in de gangen herstellen en tochtdicht maken, eventueel dun dubbel glas. Overige ramen in de gangen voorzien van achterzetramen.
- Raam boven entrée voorzien van dubbele beglazing
- Gebalanceerde ventilatie, met wtw en CO2-sensoren, maar geen dakdoorvoeren, ventilatielucht afvoeren via leidingen op zolder naar toren (reeds aanwezige roosters gebruiken)
- Gezamenlijk met andere scholen conciërge in dienst nemen om de installatie deskundig in te stellen en onderhoudswerkzaamheden uit te voeren/op tijd te signaleren.
- Optie: Verwijderen verlaagde plafonds / ruimte verhogen van 3m naar 3,75m: positieve invloed op luchtkwaliteit en akoestiek
- Optie: Hal en trappenhuis beschouwen als AOR, voorwaarde: In de winter deuren sluiten (deurdrangers)
DuMo-score:
De DuMo-score van dit project, van voor de ingrepen is: 231. De Mo-coëfficiënt van dit project, van voor de ingrepen is: 1,5. De Du-score van dit project, van voor de ingrepen is: 154.
Potentiële DuMo-score:
Indien al de geadviseerde maatregelen worden uitgevoerd, is de potentiële DuMo-score: 324. De potentiële Mo-coëfficiënt, van dit project is: 1,5. De potentiële Mo-coëfficiënt, van dit project is: 1,8. De potentiële DU-score, van dit project is: 216.
De DuMo-score van dit project, van voor de ingrepen is: 231. De Mo-coëfficiënt van dit project, van voor de ingrepen is: 1,5. De Du-score van dit project, van voor de ingrepen is: 154.
